આવી કાળ ગણના વિશ્વમાં હિન્દુસ્તાન સિવાય કોઈ દેશ પાસે નથી.

નાનામાં નાની સમયની ગણતરી આપણા સનાતન ધર્મ સિવાય કોઈ જગ્યાએ મળતી નથી. સમયની ગણતરી આ પ્રમાણે છે.

ક્રતિ = સેકન્ડનો 34000 મો ભાગ

1 ત્રુટિ = સેકન્ડનો 300 મો ભાગ

2 ત્રુટિ = 1 લવ

1 લવ = 1 ક્ષણ

30 ક્ષણ = 1 વિપલ

60 વિપલ = 1 પલ

60 પલ = 1 ઘડી (24 મિનિટ)

2.5 ઘડી = 1 હોરા (કલાક)

24 હોરા = 1 દિવસ

7 દિવસ = 1 સપ્તાહ

4 સપ્તાહ = 1 માહ (મહિનો)

2 માહ = 1 ઋતુ

6 ઋતુ = 1 વર્ષ

100 વર્ષ = 1 શતાબ્દી

10 શતાબ્દી = 1 સહસ્ત્રાબ્દી

432 સહસ્ત્રાબ્દી = 1 યુગ

2 યુગ = 1 દ્વાપરયુગ

3 યુગ = ત્રેતાયુગ

4 યુગ = સતયુગ

સતયુગ + ત્રેતાયુગ + દ્વાપરયુગ + કળિયુગ = 1 મહાયુગ

76 મહાયુગ = મનવંતર

1000 મહાયુગ = 1 કલ્પ

1 નિત્ય પ્રલય = 1 મહાયુગ (ધરતી ઉપર જીવનનો અંત અને ફરી પ્રારંભ)

1 નૈમિતિકા પ્રલય = 1 કલ્પ (દેવોનો અંત તથા આરંભ)

મહાકાલ = 730 કલ્પ (બ્રહ્માનો અંત અને જન્મ)

વિશ્વની સૌથી મોટી વૈજ્ઞાનિક સમય ગણતરી આ છે જે આપણા દેશ ભારતમાં બની છે.

– સાભાર વિજય નરોલા (અમર કથાઓ ગ્રુપ)